DUIKEN & GEZONDHEID: Duiken na COVID-19
Duiken is een activiteit die ons lichaam fysiek uitdaagt. Onze longen worden geconfronteerd met veranderingen in druk‚ veranderingen in de dichtheid van ingeademde gassen‚ veranderingen in de partiële gasdruk en de noodzaak om inerte gassen uit te spoelen‚ terwijl ons cardiovasculaire systeem te maken heeft met een centralisatie van het bloedvolume‚ verhoging van de systemische bloeddruk en thermische stress‚ om er een paar te noemen. Deze uitdagingen vragen om een zeer goede conditie van ons lichaam‚ zodat het al deze variaties op een veilige manier aankan. Dat is precies wat jouw arts test tijdens je duik medische keuring: of de conditie van jouw lichaam voldoende is om de uitdagingen van het duiken aan te kunnen.
Ik denk dat we allemaal wel van COVID-19 hebben gehoord‚ aangezien het jaar 2020 er volledig door gedomineerd is. Voor sommigen ernstiger dan voor anderen‚ maar dit kleine virus heeft een impact gehad op het leven van ons allemaal. Wetenschappelijk bewijs over COVID-19‚ of ernstig acuut respiratoir syndroom coronavirus 2 (SARS-CoV-2)‚ stroomt langzaam binnen‚ maar er is nog veel dat we niet weten over deze ziekte.
De langetermijneffecten van COVID-19 zijn nog grotendeels onbekend‚ maar als dit virus zich op een vergelijkbare manier gedraagt als andere bekende coronavirussen (Middle East respiratory syndroom (MERS) of SARS-CoV-1)‚ is de kans op langdurige schade aanwezig. Ook laten klinische publicaties casus zien met ernstige verslechtering van longen‚ hart‚ centraal zenuwstelsel en nieren na COVID-19-infectie.
Zijn er langetermijneffecten na COVID-19 infectie die van invloed kunnen zijn op het vermogen van de duiker om veilig weer te gaan duiken?
Het beste bewijs dat we tot nu toe hebben is te halen uit de beschikbare literatuur‚ de pathofysiologie van COVID-19 en het bewijs van en ervaring met soortgelijke ziekten. Met dat wat we hieruit kunnen leren ontstaan de volgende zorgen voor duikers en duikveiligheid met betrekking tot COVID-19 doorgemaakte infectie:
- Resterende longschade door COVID-19 resulteert in een verminderde inspanningscapaciteit. Duikers hebben een verhoogde ademhalingsweerstand tijdens het duiken door een verminderde compliantie van de borstwand‚ een hogere dichtheid van de ingeademde lucht en een verminderd volume als gevolg van vloeistofveranderingen in het lichaam. Dit kan te veel zijn voor longen met restschade na COVID-19-infectie.
- Resterende littekens‚ fibrose en structurele afwijkingen zoals bullae of blebs in de longen verhogen het risico op long overdrukverwondingen bij een duiker tijdens een opstijging gedurende het duiken.
- Resterende longziekte‚ beschadiging van de longblaasjes en longvaatjes kunnen resulteren in een minder effectieve gasuitwisseling en mogelijk een verminderde stikstof gas verwijdering tijdens het duiken‚ waardoor de duiker een groter risico loopt op het ontwikkelen van decompressieziekte.
- Coronaire hartziekte‚ hartfalen‚ cardiomyopathie en hypertensie kunnen als gevolg van een COVID-19-infectie optreden. De verhoogde eisen die het duiken stelt aan het hart‚ maken deze cardiovasculaire afwijkingen tot een contra-indicatie voor duiken. Het zijn bekende risicofactoren voor longoedeem door immersie en dodelijke afloop bij duiken.
- Men neemt aan dat decompressieziekte een inflammatoire‚ pro-trombotische toestand is. Een hoge mate van veneuze trombo-embolie‚ zoals gevonden bij COVID-19-patiënten‚ kan hiermee een predisponerende factor zijn voor het ontwikkelen van decompressieziekte bij duikers.
Hoewel veel‚ zo niet alle‚ van deze zorgen (nog) niet wetenschappelijk bewezen zijn‚ is het gezien de ernst hiervan niet verwonderlijk dat duik medische artsen zich zorgen maken. Daarom heeft de EUBS‚ op basis van het beste beschikbare bewijs‚ richtlijnen voorgesteld voor de evaluatie van duikers na COVID-19.
Onthoud dat dit‚ net als het medisch onderzoek voor duikers‚ aanbevelingen zijn‚ dus geen verplichtingen. Maar als je het mij vraagt:
Voorkomen is beter dan genezen‚ vooral als het om duikgeneeskunde gaat!
En dit betekent niet “stoppen met duiken”‚ maar “duik gewoon veilig”.
In het schema heb ik de aanbevelingen van de EUBS & ECHM position statement over recreatief en professioneel duiken na de COVID-19-uitbraak van 21 mei 2020 samengevat.
No Covid-19: Als er geen voorgeschiedenis van COVID-19 wordt vermoed‚ wordt een normaal duikmedisch onderzoek geadviseerd.
Asymptomatic COVID-19: Aan duikers die positief zijn getest op COVID-19‚ maar volledig asymptomatisch zijn geweest‚ wordt geadviseerd om ten minste een maand te wachten voordat ze hun duikactiviteiten hervatten.
Symptomatic COVID-19 No Hospital: Duikers die symptomatische COVID-19 hebben gehad‚ maar geen ziekenhuisopname nodig hebben gehad‚ wordt geadviseerd om drie maanden te wachten voordat ze een duik medische keuring ondergaan door een duikmedisch specialist.
Symptomatic COVID-19 Hospital Pulmonary: Duikers die symptomatische COVID-19 hebben gehad en in het ziekenhuis zijn opgenomen met of vanwege pulmonale COVID-19 symptomen‚ wordt geadviseerd om drie maanden te wachten voordat ze een duik medische keuring ondergaan door een duikmedisch specialist met een volledig longfunctietesten en een CT-scan met hoge resolutie van de longen.
Symptomatic COVID-19 Hospital Cardiac: Duikers die symptomatische COVID-19 hebben gehad en in het ziekenhuis zijn opgenomen met of vanwege cardiale COVID-19-symptomen‚ wordt geadviseerd drie maanden te wachten voordat ze een duik medische keuring ondergaan door een duikmedisch specialist met cardiale evaluatie‚ inclusief echocardiografie en inspanningstest (inspannings-ECG).
Esther